درمانهای دستی یا Manual Therapy
تعریف درمانهای دستی :
امروزه
در درمان مکمل (Complementary and Alternative Medicine) از مهارت و نیروی
دست فیزیوتراپیست جهت ارزیابی و درمان اختلالات موجود در سیستم عضلانی –
اسکلتی استفاده می شود. سیستم عضلانی _ اسکلتی حدود 60% از ارگانیسم بدن
انسان را تشکیل می دهد و ارتباط اختلالات این سیستم بدن با دردها و
اختلالات احشایی بخوبی تبیین شده است.
کلید
درمان بسیاری از بیماری های عضلانی _ اسکلتی در طب امروزی بکارگیری درمان
های دستی می باشد. در این درمان فیزیوتراپیست با مهارت لمس خود (Palpation
Skill) ضایعه حرکتی بافت نرم (بافت پیوندی) و مفاصل مختلف بدن را شناسایی و
سپس با بکارگیری تکنیک ها و ایجاد حرکتهای هدفمند با دامنه، جهت و سرعت
مشخص، وضعیت حرکتی را بهبود و راستای طبیعی مفاصل را احیاء می کند. این
درمان ها با دیدگاه کلی نگر (Holistic Medicine) به سلامت بدن بصورت یک کل
توجه داشته و با احیاء حرکت طبیعی مفاصل و بافت نرم (پوست و فاشیا ) عملکرد
صحیح سایر ارگانهای بدن حتی احشاء داخلی را تسهیل می کنند. بطورنمونه در
این بخش از درمان مکمل، درمان کمر درد بدون اصلاح حرکتی کمربند لگنی و
اندامهای تحتانی ، احشاء داخلی و فقرات فوقانی، موقت و یا غیر عملی می
باشد.
بطورکلی درمان های دستی شامل سه بخش اساسی می باشد :
- Soft Tissue Manipulation
- Joint Mobilization
- Joint Manipulation
و در هر بخش، فیزیوتراپیست از تکنیکهای مختلفی از قبیل موارد زیر استفاده می کند:
- Myofascial Release Therapy
- Muscle Energy Technique:
- Autogenic Inhibition
- Reciprocal inhibition
- استفاده از نیروی حاصل ازreverse action عضلات
- Positional Release Therapy
- Manual Traction & Stretching
کاربردهای اصلی درمانهای دستی
سردردهای
با منشاء گردنی، کمردرد با منشاء مفاصل آپوفیزیال و مفاصل ساکروایلیاک،
دردهای وضعیتی- شغلی، انحرافات جانبی ستون فقرات، دردهای انتشاری بافت
فاشیا، درمان نهایی و تکمیلی Strain و Sprain، نقاط دردناک عضلانی (نقاط
ماشه ای) و برقراری حرکت طبیعی بافت نرم در ناحیه .
لازم به یادآوری است که بکاربردن صحیح درمانهای دستی بدون ارزیابی و معاینه دقیق بیمار و تعیین ماهیت و محل ضایعه غیر ممکن است.
بدیهی
است که کاربرد درمانهای دستی در فیزیوتراپی به عنوان یک جزء از بسته
درمانی پیشنهادی برای بیمار بوده و ترکیب این روش درمانی با سایر مدالیته
های الکتروتراپی و بخصوص تمرین درمانی سلامت پایدار (درمان علتی و نه فقط
درمان علامتی ) بیمار را تضمین خواهد نمود.